1914 yılında Ayastefanos’ta (Yeşilköy) Rus Abidesinin yıkılışını konu alan kısa filmin çekimiyle birlikte başlayan Türk Sineması’nda nedense, uzun süre “AŞK” hiç akla gelmemiş. Pek tabidir ki, bu yıllar içinde insanlar büyük aşklar yaşamıştır, hatta aşkına karşılık bulamayıp da intihar edenler bile olmuştur. Büyük-küçük birçok şairlerimiz aşk şiirleri yazmıştır ama hiçbir yönetmenimiz “AŞK” başlığı altında bir film çevirmeyi uzun süre düşünmemiş. Ancak;
1922 yılında Muhsin Ertuğrul’un yönettiği ve yazdığı “İstanbul’da Bir Facia-ı Aşk” zamanın polis dosyalarından alınmış bir filmdir. Aynı zamanda film Şişli güzeli Mediha Hanımın Facia-ı katli ismiyle de anılmaktadır. Aşk Faciasının konusu gerçek bir olaydan kaynaklanmaktadır. “Bir hayat kadını olan Şişli güzeli Mediha Hanım zevk, safa düşkünüdür. Yuva yıkan ve vamp kadın tipine yakın özellikler taşır. Hamdi Bey ile dost hayatı yaşayan Mediha Hanım kendisini kıskanan ve başka erkeklerle de beraber olmasını hazmedemeyen dostu tarafından öldürülür”. (1 )
Sinema tarihimizde ilk polisiye film olmasının yanı sıra, cinsellik unsurlarını da taşıması yönünden önem kazanmıştır. Filmde Mediha Hanımı Beyaz Rus Anna Mariyeviç oynamış, Behzat Budak, Roza Felekyan, Onnik Binemeciyan, Vahram Papazyan, Emin Beliğ, Liane Console, Refik Kemal Arduman, Vasfi Rıza Zobu, Aznif Minakyan, Siranuş Aleksenyan, Matmazel Blanche rol almışlardır. (2 )
(1) Agah Özgüç “Türlerle Türk Sineması” Dünya Yayıncılık Ekim 2005 – İstanbul
Agah Özgüç “Türk Filmleri Sözlüğü” 1. Cilt Se-Sam Yayınları Kasım 1998 İstanbul
(2) Osmanlı döneminde Müslüman Türk kadınlarının sahneye çıkması yasaklanmıştı. Sahnelere Rum ve Ermeni kadın oyuncuların çıkması serbestti. Cumhuriyet’in ilanı ile beraber, sahne ve perdelerde Türk kadınları da boy göstermeye başlamıştır. Tiyatroda ilk kez Afife Jale, Sinemada ise 1923 yılında “Ateşten Gömlek” filminde rol alan Bedia Muvahhit ile Neyyire Neyir ilk kadın oyuncu olmuşlardır.
Yalçın Özgün